Er zijn veel redenen waarom werknemer een opleiding volgen. Ze moeten zich misschien bijscholen of ze moeten gewoon nieuwe collega's leren kennen. In de meeste gevallen gaat het bij een opleiding om een serie van gestandaardiseerde procedures die steeds opnieuw worden gebruikt. In dit verband wordt er weinig aandacht aan besteed dat er onder de werknemers mensen met zeer uiteenlopende leerstijlen kunnen zijn voor wie gestandaardiseerde procedures niet noodzakelijkerwijs werken. Om hierop beter te kunnen inspelen en een opleiding hier efficiënt aan aan te passen, hebben we in dit artikel de meest voorkomende leervormen op een rijtje gezet. Er zijn 4 basisvormen.
Visueel
Dit type leert het best door toe te kijken. Een persoon demonstreert bijvoorbeeld een bepaalde activiteit en de cursisten kijken toe. Deze methode komt vaak voor in klassikaal onderricht. De typische zin van deze leervorm is: "Kun je me laten zien hoe je dat doet?"
Om het meeste te halen uit deze leervorm, is het zinvol om bijvoorbeeld afbeeldingen, schema's of demonstraties te gebruiken, zodat het geleerde op lange termijn beter in het geheugen blijft hangen. Het kan zelfs nuttig zijn om een persoon mee te nemen naar de opleiding en deze in actie te laten zien hoe bepaalde procedures worden toegepast.
Auditief
Bij deze leervorm begrijp je het nieuw geleerd materiaal hoofdzakelijk door te luisteren. De meest voorkomende vraag voor dit type is "Kun je me dit uitleggen?" Een opleider die hiervan gebruikt maakt, creëert bijvoorbeeld een PowerPoint waarbij hij de nodige informatie verstrekt bij de diverse slides. De cursis kan het gegeven cursusmateriaal inwendig goed verwerken en op het werk toepassen.
Communicatief
Men kan natuurlijk ook gewoon meer communiceren in het normale dagelijkse arbeidsleven om kennis door te geven. De communicatieve leervorm pikt hierop in. Je leert dingen door ze te bespreken, door ze te herhalen, door vragen te stellen. Dit gaat zo door totdat je de leerstof volkomen begrepen hebt. Deze leervorm komt vaak aan bod in groepswerk of discussiegroepen en kan daar werkelijk wonderen verrichten. Het draait hem allemaal om de uitwisseling van informatie met andere mensen.
Kinetisch of motorisch
Het principe van de vierde leervorm is "leren door te doen". Mensen die tot deze leervorm behoren, leren vooral wanneer ze dingen kunnen uitproberen. In een klas is dit het moment waarop je vaak de theorie begrepen hebt en hem nu praktisch gaat uitvoeren. Iemand die een nieuwe job leert, zal vaak direct met de praktijk beginnen en beetje bij beetje de belangrijke informatie onderweg ontvangen.
Vier leervormen of toch meer
Bij het doorlezen van de verschillende leervormen is het je wellicht opgevallen dat geen van de vier leervormen strikt omlijnd zijn. Dit is volkomen normaal, omdat leervormen bijna nooit in zuivere vorm voorkomen. In plaats daarvan hebben de meeste mensen verschillende leervormen die allemaal voor hen werken, maar in verschillende sterkten. Iemand kan bijvoorbeeld bijzonder goed leren door iets te doen, maar op theoretisch gebied kan hij ook goed zijn in visueel of communicatief leren, waarbij motorisch leren niet altijd mogelijk is. Tegelijkertijd moet je je bij de opleiding niet specifiek op één leervorm richten, maar moet je leervormen combineren. Als je bijvoorbeeld je lezing ondersteunt met een PowerPoint met diagrammen, kun je het visuele en het auditieve type tegelijk aanspreken. Voeg dan een groepsactiviteit toe waarbij je kunt beslissen of je het geleerde in scène zet of bespreekt, en je hebt alle leervormen tot op zekere hoogte behandeld.
Als je er absoluut zeker van wilt zijn dat je het leren zo gemakkelijk mogelijk maakt voor je collega's of werknemers, kun je ook vóór de opleiding of aan het begin van de arbeidsbetrekking een test doen over de leervormen en vervolgens de opleiding dienovereenkomstig voorbereiden. Maar zelfs bij mensen die hun grootste leervorm kennen, is het zinvol om ook de andere leervormen aan te pakken. Op die manier krijgt deze persoon niet slechts één impuls voor de informatie, die bijvoorbeeld voortkomt uit wat er gezegd wordt, maar meerdere impulsen, die bijvoorbeeld ook voortkomen uit het schema of de resultaten van een discussie.
Leervormen zijn niet de enige factoren
Verschillende factoren spelen een rol bij het leervermogen van de deelnemers, bijvoorbeeld de omgeving. Als er veel afleiding is in het leslokaal of als er niet eens ergonomische stoelen beschikbaar zijn, zodat de cursisten halverwege de opleiding worden afgeleid door hun rugpijn, dan vermindert dat ook het leervermogen. Een andere belangrijke factor, vooral bij meerdaagse trainingen, is catering, want leren kost meer energie dan je zou denken. Misschien was jij vroeger in je schooltijd ook zo iemand die 's namiddags echt wel een snack nodig had om door de laatste uren heen te komen. Misschien was het zelfs zo erg dat je zonder snack na een bepaalde tijd zelfs niet meer fatsoenlijk kon luisteren. Het is niet anders met opleidingen, waar in een zo kort mogelijke tijd zoveel mogelijk informatie wordt bijgebracht. Tenslotte zijn de "attributen" niet zonder betekenis als men de motivatie van de deelnemers wil verhogen. Voor meerdaagse opleidingen kan dit de uitrusting van het hotel zijn of de excursiemogelijkheden, die de deelnemers een soort compensatie kunnen bieden. Bij eendaagse opleidingen bijvoorbeeld kun je de dag op een ontspannen manier afsluiten door een barbecue te organiseren met alle deelnemers.
