Op kantoor kan men meestal niet om intensief beeldschermwerk heen: bijna alles is daar nu gedigitaliseerd en corona heeft zelfs een groot aantal vergaderingen die vroeger analoog plaatsvonden, aangevuld of zelfs volledig vervangen door videoconferenties. Toch waarschuwen medische deskundigen dat digitale apparaten met schermen schadelijk zijn voor onze ogen. Volgens een Amerikaans onderzoek lopen vooral mensen die in de jaren tachtig zijn geboren risico, aangezien bijna 70% van deze generatie lijdt aan oog gerelateerde symptomen die kunnen worden toegeschreven aan digitale apparaten.
Daarbij komt nog dat mensen naast hun werk op kantoor vaak ook in hun vrije tijd veel met beeldschermen bezig zijn. Om te beginnen kijken veel mensen digitaal naar het nieuws en voeren zij soms videogesprekken met vrienden die verder weg wonen. Lange marathons door series of eindeloos scrollen op sociale media zijn echter bijzonder slecht voor de ogen.
Ter bescherming van je ogen in deze stortvloed van digitale apparaten, hebben we enkele eenvoudige maatregelen verzameld om oogletsel te voorkomen.
Daglicht in plaats van synthetisch licht
Indien mogelijk moet je zoveel mogelijk bij natuurlijk licht werken om je ogen te beschermen, want dat is beter voor je ogen. Lampen dienen dan meer als extra belichting, hoewel ook hier warm licht kan worden gebruikt om de ogen te beschermen. Probeer bijvoorbeeld zo dicht mogelijk bij het raam te werken. Idealiter moet de kijkrichting parallel zijn aan de lichtbronnen, bijvoorbeeld door het scherm zijwaarts ten opzichte van het raam te plaatsen. Als je niet zo flexibel met je bureau kunt zijn, kun je toch veel bereiken met een Monitorhouder, want die kun je niet alleen naar boven en beneden verstellen, maar ook opzij en onder een hoek. Dit geeft je meer speelruimte met de positie van je scherm.
Zorg er tegelijkertijd voor dat je niet verblind wordt. Als de monitor direct voor het raam wordt geplaatst, komt het zonlicht vaak rechtstreeks in de ogen van de gebruiker en verblindt het. Enerzijds leidt dit tot meer stress voor de ogen, net als andere schitteringen of reflecties op het scherm, maar anderzijds kan een gevolg zijn dat je dingen op het scherm niet meer goed kunt zien en dit verstoort de flow van het werk.
Stel het scherm juist in
Afhankelijk van de hoogte-, hellings- en afstandsinstelling van een scherm kan digitaal werken minder of meer vermoeiend zijn voor de ogen.
De houding wordt ook sterk beïnvloed door de positie van het scherm: als het scherm verkeerd is afgesteld, proberen mensen deze afstelling te compenseren met hun houding, wat al snel tot een slechte lichaamshouding leidt - zelfs als ze een ergonomische stoel hebben.
Tijdens het werk is het ideaal wanneer de blik lichtjes naar beneden wordt gericht, maar op zodanige wijze dat de nek niet merkbaar naar beneden hoeft te worden gebogen. Dan moet de neergeslagen blik ongeveer verticaal op het oppervlak van het scherm vallen. Dit kan worden bereikt door de monitor iets naar boven te kantelen. Om hoofd en nek te beschermen, moet het scherm zich ook in een rechte zithouding in het midden van het gezichtsveld bevinden; voor de afstand tussen de ogen en het scherm geldt als richtlijn een waarde van 60 à 70 cm.
Pauzes voor oogontspanning
Met afwisselend werk, d.w.z. door het werk op het scherm regelmatig te onderbreken met analoog werk, kun je je ogen wat verlichting bieden zonder volledig met werken te stoppen. Werkzaamheden die hieronder kunnen vallen zijn bijvoorbeeld telefoongesprekken, vergaderingen of zelfs eenvoudige uitstapjes naar de drukker. Tegelijkertijd kun je natuurlijk altijd korte pauzes nemen, die niet alleen prettig zijn voor de ogen, maar ook je algemene productiviteit tijdens de werkfase kunnen verhogen. Het bekendste concept voor deze manier van werken is waarschijnlijk de Pomodoro-methode, waarbij tussen werkfasen van 25 minuten steeds pauzes van vijf minuten worden ingelast. Na een blok bestaande uit vier van deze werkfasen, is er een langere pauze.
Stel de software correct in
Niet alleen de uitwendige scherminstelling speelt een rol bij oogvriendelijkheid, maar ook de inwendige instelling van digitale toestellen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de lettergrootte die op het scherm wordt weergegeven of de resolutie van de afbeeldingen. Als de lettergrootte te klein is of de resolutie te slecht, is dit gewoon onnodig moeilijk voor de ogen. Daarom raden wij aan alle instellingen zo veel mogelijk aan te passen, zodat zij je het leven niet onnodig moeilijker maken. In programma's voor het bewerken van lettertypes kun je deze aanpassingen meestal rechtstreeks aanbrengen. Als het om algemene software gaat, werkt de aanpassing meestal via de instellingen of het besturingssysteem.
Het juiste huisklimaat doet wonderen
Het " kantoor-ogen-syndroom" - ja, het heeft een naam - is vaak niet alleen het gevolg van het scherm, maar ook van het algemene kamerklimaat. Een factor voor de ogen is dat men over het algemeen minder knippert wanneer men aan het beeldscherm werkt en dat het oogoppervlak dus minder wordt bevochtigd dan normaal. In een kamerklimaat is de lucht vaak over het algemeen droog, wat de ogen nog verder uitdroogt. De luchtvochtigheid ligt tussen 50 en 65 procent. Indien dit fout gaat, dan treedt het bovengenoemde syndroom op, waarvan de symptomen roodheid, jeuk en droge ogen zijn.
Preventief medisch onderzoek vanaf 40 jaar
Het is een wettelijke verplichting: vanaf 40 jaar moet om de drie jaar een preventief oogonderzoek plaatsvinden. Het moet door de werkgever worden aangeboden aan werknemers die aan beeldschermen werken en de werkgever moet ook de kosten dragen voor het onderzoek en voor de beeldschermbril.
